Graf van de dames Walkart

Als eerste werd in de grafkelder bijgezet Hendrika Susanna Petronella Johanna Walkart, geboren op 31 oktober 1819 in Amsterdam en overleden op 6 augustus 1901 in Zeist. Zij was de vierde uit een gezin dat vijf dochters telde. Als tweede, en tevens laatste is Marianne Henriette Walkart hier begraven. Zij was de jongste dochter, geboren op 9 augustus 1824 in Amsterdam en aldaar overleden op 2 maart 1904. Beiden zijn ongehuwd gebleven.

Familie Walkart

De naam Walkart is bij de meesten van ons bekend vanwege het Walkartpark aan de Slotlaan – voorheen Donkerelaan – en de nabijgelegen Walkartweg.

De familie Walkart woonde in Amsterdam aan de Keizersgracht 435 en verbleef in de zomermaanden in Zeist. Hun zomerverblijf ‘Het Hoekje’ stond aan Het Rond, op de hoek van de 2e Dorpsstraat. Dit laat-18de-eeuwse pand met tuin was in 1824 aangekocht door Godfried Leonard Walkart (1784–1856) op dat moment rentenier. Hij was voordien koopman en vele jaren lid van de Raad van Commissarissen van de Nederlandsche Bank. Hij trouwde op 18 augustus 1813 in Amsterdam met Marianne Henriette Winter (1794–1856).

Hendrika Susanna Petronella Johanna Walkart en Marianne Henriette Walkart (3, 4)

Behalve de gezusters Hendrika Susanna Petronella Johanna en Marianne Henriette Walkart, had het echtpaar Walkart-Winter nog drie dochters. Hun oudste dochter Johanna Maria (1814–1892) trouwde in Zeist in 1848 met Jhr. Mr. Jeronimo de Bosch Kemper (1808–1876), weduwnaar van Maria Aletta Hulshoff en vader van zes kinderen. Uit het huwelijk met Johanna zijn geen kinderen geboren. Johanna overleed in Amsterdam en werd bijgezet in het familiegraf van de familie De Bosch Kemper op Begraafplaats ‘Rustoord’ in Diemerbrug.

De tweede dochter Maria Aletta Elisabeth (1816–1817) overleed enkele dagen voor haar eerste verjaardag. De derde dochter Maria Aletta Wilhelmina (1817–1864) overleed op 47-jarige leeftijd in Duitsland. Ook zij bleef ongehuwd.

Buitenhuis aan het rond

Het wit gepleisterde buitenhuis ‘Het Hoekje ’ is in 1824 voor een bedrag van 13.000 gulden aangekocht door G.L. Walkart. Het pand is waarschijnlijk omstreeks 1790 in classicistische stijl gebouwd in opdracht van Lodewijk Cornelis van Laer. Het huis bleef tot de sloop in 1910 in bezit van de familie en werd in de tussenliggende tijd tweemaal verbouwd, in 1847 en in 1866. (5) (6)

Daarnaast werd in de loop van de tijd ook het grond­bezit uitgebreid. Op een kaart van Zeist uit ca. 1885 van J.W. Eversz. staat het bezit aangegeven.(8) Het betreft een groot terrein achter de bebouwing aan de 2e Dorpsstraat tot aan de Lageweg [hier staat nu het appartementencomplex ‘De Weverij’].

Daar­naast behoorde tot de bezittingen een terrein met een koetshuis op de hoek van de 2e Dorpsstraat en de Donkere­laan (7) [nu locatie van Hotel Figi] en een over­bos aan de Donkerelaan schuin tegenover het huis. Dit bos is bekend geworden als het Walkartpark. (11)

Het grootste deel van dit overbos (twee hectaren) is in 1873 aangekocht door de gezusters Walkart. Een kleiner deel dat in datzelfde jaar door jhr. De Geer als overtuin bij zijn villa ‘Middenhoeve’ aan de Donkere­laan [ter hoogte van de huidige Arcadeflat] was aange­kocht, verwierven zij in 1895. Midden in het overbos stond een oranjerie [tegenwoordig terug te vinden nabij de Choisyweg, aan de straat waarvoor zij als naamgever fungeerde: Oranjerie].(12) Het overbos liep aanvankelijk door tot aan de 1e Dorpsstraat met aan de rand nog een kleine woning annex stalhouderij. (9)

Walkartpark

Het overbos dat in 1873 en 1895 aan het bezit van de familie Walkart werd toegevoegd, bestaat nog altijd. Het is in 1904 door Marianne Walkart als jongste en laatst overgebleven dochter van het gezin Walkart aan de gemeente Zeist nagelaten onder voorwaarde dat het als openbaar wandelpark zou worden bestemd. Als blijk van erkentelijkheid kreeg het de naam Walkartpark. 

In 1908 werd een klein gedeelte van het overbos aan de 1e Dorpsstraat inclusief woning met stalhouderij opgeofferd voor de bouw van het nieuwe raadhuis met aan de 1e Dorpsstraat de conciërge­woning. (10) Het huis, dat na het overlijden van Marianne Walkart enkele jaren te koop heeft gestaan, zou uit­eindelijk door de gemeente Zeist worden aan­gekocht en vervolgens worden gesloopt voor de bouw van het postkantoor in 1911.

Bezigheden

Over de dagelijkse bezigheden van de dames Walkart is weinig tot niets bekend. Dames in hun maatschap­pelijke positie werkten niet. Zij brachten hun dagen veelal door met het afleggen van visites, het instrue­ren van het personeel en het uitoefenen van hobby’s als schilderen, lezen en borduren. (13) Ook het bedrij­ven van liefdadigheid behoorde tot hun maatschap­pelijke verplichtingen.